Z kuchennego lamusa: brukiew

Na targu w Paździerzownicy miała baba mak... a nie, to nie to. Brukiew baba miała. No i Pałąkowa kupiła jedną i dla mnie. Wielgachna. Szuwaśko miał przyjść siekierkę pożyczyć, to myślę, zrobię coś do jedzenia żeby na czczo nie pić.

Och, dajmy dziś spokój Czyprakowi, bo niedługo będę gadał po koszelewsku jak zajdę do sklepu po bułki. Dzisiaj będzie przynudzanie z „ą” i „ę”. Zamiast „Baciuk, ty tępa, rozduszona glizdo, a wypad ty soczewicę liczyć, bo przypaździerzę w potylicę” będą padać sformułowania obce mieszkańcom powiatu gliniewickiego: „panie Baciuk, drogi sąsiedzie, byłbym zobowiązany gdyby zechciał pan oddalić się na stosowną odległość, ponieważ rozmowa z szanownym panem nie stanowi dla mnie wyzwania intelektualnego, jak również nie znajduję przyjemności w podziwianiu przymiotów pańskiej powierzchowności”.

No więc jakiś czas temu poświęciłem miły wieczór na eksperymenty z brukwią. Wcześniej nie wiedziałem nawet, jak wygląda. Ano wygląda podobnie do kalarepki. Moja sztuka była naprawdę pokaźna (na zdjęciu powyżej w towarzystwie kalarepek), choć zapewne można też spotkać egzemplarze chodzące w niższych wagach. Na surowo smakuje podobnie do kalarepki zmieszanej z głąbem kapuścianym. Ma odrobinkę ostrości w stylu rzodkiewki, rzeżuchy. Po ugotowaniu staje się uroczo żółta, a jej smak przesuwa się w stronę ziemniaków, choć posmak kapusty jest nadal wyraźny. Niezależnie od sposobu przyrządzenia przypomina mniej wyrafinowaną kalarepkę. Kalarepko-kapustę. Ma sporo witamin, zwłaszcza C i z grupy B. Najbliżej jest spokrewniona z rzepakiem

Wertowanie książek kucharskich i stron internetowych pozwala znaleźć kilka tradycyjnych dań, głównie w kuchniach regionalnych. Duszona z zasmażką na smalcu, gotowana jako dodatek do jagnięciny i żeberek, podawana z ziemniakami albo zamiast nich. W zupie jako włoszczyzna obok pietruszki i marchewki. Nudy, panie. Zakasałem rękawy i z emocjami odkrywcy nowych lądów, tycnąłem temat. Poniżej efekt eksperymentów. Dania ułożyłem według stopnia smaczności. Nu, kochanieńkie, posłuchajcie jeśliście łaskawi. Hola, Czyprak, miałeś iść do chlewa, locha gazów dostała! Ja mówię, skaranie.

Dopiero dziś kiedy jeszcze raz rozmawiałem z moim znajomym Cuglem ze zdziwieniem zauważyłem, że musiałem być ślepy. O, na przykład dlatego. Cóż, gapowe się płaci.

Brukiew duszona z kiełbasą po podlasku

Bierzemy tyle samo kiełbasy i brukwi. Kiełbasę gotujemy w takiej ilości wody żeby była przykryta. Wyjmujemy ją i wrzucamy pokrojoną w kostkę brukiew. Gotujemy do miękkości. Przygotowujemy średnią zasmażkę z mąki i smalcu (ja użyłem tłuszczu wytopionego z boczku, bo robiłem sałatkę farmerską i został mi) podlewając ją brukwiano-kiełbasianym wywarem żeby wytworzył się gęsty sos. Kiełbasę kroimy w kostkę tej samej wielkości, co brukiew i podsmażamy chwilkę na patelni z odrobiną smalcu. Dorzucamy brukiew i zasmażkę. Dodajemy posiekanego rozmarynu, szczyptę gałki muszkatołowej, cukru, soli i pieprzu. Bardzo smaczne danie, oldskulowe. Cholesterol od niego na pewno nie spadnie.

Zupa-krem z brukwi

Zupę zrobiłem na wzór zupy szparagowej. (Przepis znaleziony w książce nie skusił mnie. Ot, rosołek.) W trzech szklankach bulionu gotujemy niedużą marchewkę, pietruszkę, pół selera, cebulę, sporo brukwi pokrojonej w kostkę (ja miałem ten nieszczęsny smalec od wędzonego boczku; pycha, więc czort bierz dbałość o linię) z liściem laurowym, goździkami i zielem angielskim. Kiedy się wszystko ugotuje, odejmujemy twarde przyprawy i trochę brukwi żeby zupa nie była zbyt jednolita. Wlewamy szklankę mleka, doprawiamy curry, chili, maggi i solą, miksujemy. Wrzucamy z powrotem zachowaną kostkę brukwiową i podajemy posypaną zieloną pietruszką lub kolendrą, z groszkiem ptysiowym albo grzankami. Bardzo delikatna, smaczna zupa. Trochę jak dyniowa albo kalarepkowa.

Jarzynka

Kroimy w kostkę ziemniaki, marchew, pietruszkę, brukiew, gotujemy w wodzie albo na parze, podajemy zamiast ziemniaków do dań wszelkich. Niezłe, dodaje delikatnego kapuścianego posmaku.

Surówka z brukwi

Tarkowana brukiew, szczypiorek, sól, pieprz, oliwa. Może być, ale kalarepka smaczniejsza.

Czipsy i frytki z brukwi

Bardzo lubię kalarepkę pokrojoną w cieniutkie plasterki albo jak frytki, i usmażoną na oliwie. Jest z zewnątrz chrupiąca, w środku miękka. Jak delikatne frytki. Sądziłem, że z brukwią będzie podobnie, ale nie. Kolor niejednolity, jakieś to miękkie i wali kapuchą, która we frytkach zdecydowanie przeszkadza.

Brukiew faszerowana

To na koniec, ale nie dlatego, że okropne, a dlatego, że dzień mi się skończył i już nie zrobiłem. Został mi kawałek, więc go zamroziłem i wykonam przy okazji. Fajerwerków się nie spodziewam. Pewnie będzie podobna w smaku do kalarepki, tylko bardziej żółta. Zobaczymy.

Jak mówiła baba na targu: brukiew kupują osoby pamiętające wojnę, z sentymentu, i jakieś, panie, zarośnięte oszołomy. No bo i tak: mamy teraz mnóstwo znacznie atrakcyjniejszych warzyw. Jeśli jednak spotkacie coś, co wygląda jak zmutowana kalarepa, warto nabyć na próbę. Zupa-krem z brukwi i brukiew duszona z kiełbasą to całkiem niezłe jesienne dania, choć wersja duszona mimo lekkości w smaku jest... no, staropolska. Gdyby ktoś znalazł ciekawy przepis, uprzejmię proszę o doniesienie - zamroziłem trochę i w rewanżu nie zawaham się zaprosić na rozśpiewaną obiadokolację przy śliwowincji. A pieśni z naszych schrypniętych gardeł nieść się będą echem po urokliwości koszelewskiej, wplatając się we wstęgi strumieni i głaszcząc czule całuny łąk o świtaniu. :D